Uvod: Akutni moždani udar (AMU) je treći uzrok smrti u svetu, a prvi u našoj sredini. Pored toga što ima tako visoku smrtnost, AMU je bolest sa
najvećim stepenom invaliditeta u odnosu na sve druge neurološke bolesti. Različiti tipovi moždanog udara praćeni su glavoboljama, koje su često prvi
i/ili kardinalni znak, često i životno ugrožavajućih cerebrovaskularnih bolesti.
Glavni deo: Iako značajna većina pacijenata sa glavoboljom ima benignu etiologiju, lekari koji leče te pacijente moraju postaviti tačnu dijagnozu i
potvrditi ili isključiti ozbiljno stanje, kao u slučaju AMU (1). Glavobolje koje se pripisuju AMU obuhvataju akutni ishemijski moždani udar, tranzitorni
ishemijski atak, intrakranijalnu i subarahnoidalnu hemoragiju, a nalaze se u grupi glavobolja koje se pripisuju kranijalnim ili cervikalnim vaskularnim
poremećajima, prema Međunarodnoj klasifikaciji glavobolja iz 2018. godine (2). Temeljno proučavanje karakteristika glavobolja koje se pripisuju
AMU može pomoći u ranoj identifikaciji pacijenata sa kritičnim MU uz optimalno i blagovremeno lečenje. Stoga, proučavanje karakteristika
glavobolje koja se pripisuje AMU i njegovih prediktora može doprineti poboljšanju ishoda (3). Posebnu pažnju treba obratiti na akutnu glavobolju, sa
karakterom „udara groma“, koja svoj vrhunac dostiže za samo par sekundi, a neretko je jedini ili dominirajući znak u kliničkoj slici. Ovakva
glavobolja je u 55% sličajeva okcipitalna i obostrana i tada upućuje na subarahnoidalnu hemoragiju (4)
Glavobolja koja se pripisuje drugom tipu hemoragijskog MU, intrakranijalnoj hemoragiji, najčešće se javlja u isto vreme sa drugim simptomima.
Praćena je neurološkim ispadima, mučninom, povraćanjem i poremećajem svesti. Evolucija, kvalitet, intenzitet i lokalizacija ove glavobolje zavise od
veličine, lokalizacije i evolucije krvarenja u parenhimu mozga (5). Akutni ishemijski moždani udar je daleko češći od predhodna dva, hemoragijskog
tipa, ali je glavobolja kod ovog tipa AMU ređa i kreće se od 7,4% do 34%, dok je kod tranzitornog ishemijskog ataka nešto veća, 26% – 36% (6). Mlađi
bolesnici i osobe sa migrenom imaju značajno veću učestalost glavobolje nakom ishemijskog AM (7,8). Može se javiti pre, tokom ili nakon drugih
simptoma, brzo dostiže vrhunac do umerenog intenziteta, mnogo češće stezajućeg od probadajućeg, žarežeg ili pulzirajućeg karaktera. Ova
glavobolja javlja se ipsilateralno sa infarktom mozga i pogoršava se sa pogoršanjem vaskularnog poremećaja. U mnogim od navedenih stanja, kao što
je ishemija ili hemoragija, glavobolju maskiraju fokalni znaci i/ili gubitak svesti (1,6) .
Zaključak: Glavobolje koje se pripisuju AMU imaju različite karakteristike u zavisnosti od tipa moždanog udara i drugih faktora. Poznavanje
karakteristika glavobolja i prepoznavanje vremenske udruženosti istih sa drugim simptomima i znacima omogućuje brzo postavljanje tačne dijagnoze
vaskularne bolesti i rano započinjanje adekvatnog lečenja. Dakle, dobro poznavanje glavobolja ima važnu ulogu u ranoj dijagnozi, terapiji i
sprečavanju potencijalno teško onesposobljavajućih neuroloških posledica nakon AMU.
Ključne reči: Glavobolje, Akutni moždani udar

Introduction/Objective

The objective of this study was to examine the relationship between use of psychoactive substances among University students and diagnosed somatic or mental disorders.

Methods

The cross-sectional study was conducted in a population of 2,000 students of the Belgrade University. Four faculties (Medicine, Geography, Economics, Electrical Engineering) from which the students participating in this research were chosen by the method of random choice (by computer listing), conducted in the period April - June 2010.

Results

We observed that are more numerous students who used psychoactive substances among students with diagnosed somatic illnesses compared to those without them. Statistical significance was found among students who used tobacco (p=0.027), alcohol (p=0.002), sedatives (p<0.001) and cannabis (p=0.021). Mental disorders are also connected to use of psychoactive substances. The statistical significance was achieved for all psychoactive substances except for alcohol.

Conclusion

Use of psychoactive substances is an important issue among University students with diagnosed somatic or mental disorder. Therefore, it is essential to recognize the symptoms and consequences of such behavior, and above all and connection thereof, the importance of prevention which may enhance better solution-seeking via proper education.

Introduction/Objective 
The objective of this study was to determine the prevalence of alcohol use in the student population of the University of
Belgrade.
Methods 
The cross-sectional study was conducted in a population of 2,000 students of the Belgrade University. Four faculties (Medicine, Geography,
Economics, Electrical Engineering) from which the students participating in this research were chosen by the method of random choice (by computer
listing), conducted in the period April - June 2010.
Results 
Among our respondents, the highest amount of spirits is consumed by respondents from the Faculty of Electrical Engineering, with 22% of
them consuming more than 6 shots on each occasion, while the smallest number of students who drink more than 6 shots on each occasion are from
the Faculty of Economics, with 8%. Students from the Faculty of Electrical Engineering, who have the lowest prevalence of cigarette use, consume
alcohol in a binge drinking pattern. The highest frequency of binge drinking in the past year and in the past month before the survey was among
respondents from the Faculty of Geography.
Conclusion 
There is a need for developing a conscience about all the effects that alcohol has, especially physical ones which are not usually noticed
immediately; taking responsibility for own actions; working on a healthy life style and educating people to enhance and improve their health control.